W grudniu, od Fortuny 1 Ligi rozpoczęliśmy publikacje raportów o odpowiedzialności społecznej profesjonalnych klubów sportowych w pandemii (sezon 2020/21).
Jest to rozwinięcie projektu rozpoczętego jeszcze w 2018, w ramach którego w Sportimpakt i Centrum Wyzwań Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego wraz z grupą badaczy z różnych ośrodków akademickich w Polsce przeanalizowaliśmy po raz pierwszy odpowiedzialność społeczną klubów pięciu najpopularniejszych lig sportowych w Polsce. Od początku koordynuję ten projekt. Aktualne analizy i raporty zrealizowaliśmy w ramach fundacji Institute for Sport Governance.
Najistotniejsze informacje o CSR klubów Fortuny 1 Ligi w sezonie 2020/21
W sezonie 2020/21 kluby Fortuny 1 Ligi zanotowały niższą średnią ocenę względem sezonu 2019/20. Wynikało to ze znacznie gorszej oceny w obszarze społeczeństwo (średnia ocena spadła z 24% do 16%).
Niższe oceny w obszarze społeczeństwo wynikają przede wszystkim z restrykcji pandemicznych. Kluby: a) ograniczyły bezpośrednie relacje ze swoją społecznością; b) ograniczały udział piłkarzy w jakiejkolwiek działalności społecznej; c) zmniejszyły liczbę i skalę swoich dotychczasowych programów i inicjatyw społecznych.
W obszarach innych niż społeczeństwo wyniki klubów pozostają niskie. W obszarze środowisko średnia ocena to 3% a w obszarze rządzenie 22%. Oceny w tym sezonie są natomiast nieznacznie wyższe niż w poprzedniej edycji analizy.
W efekcie pandemii na kluby Fortuny 1 Ligi spadło wiele nowych obowiązków wpisujących się w ich odpowiedzialność. Przykład to złożone wymagania sanitarne podczas organizacji wydarzeń czy też kontrolowanie przestrzegania restrykcji przez kibiców w trakcie meczów.
Kluby podejmowały różnorodne inicjatywy w celu przeciwdziałania skutkom pandemii. Część z nich zintensyfikowała swoją działalność dobroczynną czy charytatywną, spełniając rolę lokalnego centrum inicjatyw „antycovidowych”. W założeniu wiele tych inicjatyw było oddolnych, wynikających z potrzeby chwili. W części klubów motorem napędowym tych inicjatyw byli kibice. Relatywnie niewiele tych inicjatyw można uznać za długoterminowe, złożone działania.
Pandemia wymagała wzmocnienia komunikacji ze społecznością klubu w Internecie, ale też – intensywniejszych relacji z innymi interesariuszami (np. sponsorami).
Nie spotkaliśmy się z przekonaniem, że pandemia istotnie wpłynie na strategiczne cele klubów. Z drugiej strony podkreślano, że może mieć istotny wpływ na wzrost istotności społecznej roli klubów (szczególnie – jako promotorów zdrowego stylu życia).
Pozytywnie wyróżniającymi się klubami w badaniu były Chrobry Głogów w obszarze społeczeństwo i środowisko oraz Miedź Legnica w obszarze rządzenie.
Historia projektu
Poczynając od 2018 corocznie zbieramy dane dotyczące odpowiedzialności społecznej klubów PKO BP Ekstraklasy. W 2019/20 zebraliśmy też po raz pierwszy dane z klubów Fortuny 1 Ligi. W zeszłym sezonie zebraliśmy dane o klubach PKO BP Ekstraklasy, Fortuny 1 Ligi i lig piłki ręcznej (po raz pierwszy).
Projekt się rozwija, w każdej z badanych lig otrzymaliśmy wsparcie od samej ligi (m.in. w kontaktach z klubami). Kluby również coraz chętniej dzielą się z nami informacjami i zgadzają się na wywiady.
Cel projektu powoli ewoluuje. O ile na pierwszym etapie chcieliśmy poznać, co w ogóle dzieje się w tym obszarze w największych klubach sportowych w Polsce, obecnie zadaniem jest promować odpowiedzialność organizacji sportowych i o niej edukować. Stąd coraz istotniejszą rolę odgrywają relacje z interesariuszami lig.
Metodologia projektu
Metodologia badania składa się z:
- analizy informacji udostępnianych przez same kluby, które oceniamy z wykorzystaniem specjalnie opracowanego narzędzia, które składa się z trzech obszarów: społeczeństwo, środowisko i rządzenie, w każdym z nich ma od kilku do kilkunastu praktyk odpowiedzialności społecznej opisanej (razem) 127 wskaźnikami. Kluby otrzymują wstępną analizę i mogą się do niej ustosunkować.
- pogłębionych wywiadów z przedstawicielami klubów, których tematem w tym roku było m.in. rozumienie odpowiedzialności społecznej klubów sportowego i wpływ pandemii na odpowiedzialność społeczną.
Pandemia wymagała od klubów wielu adaptacji dotychczasowych działań i dzięki analizie udało nam się lepiej zrozumieć ich perspektywę.
Raport o odpowiedzialności społecznej w klubach Fortuny 1 Ligi w sezonie 2020/21 można pobrać pod tym linkiem.